انـبـارها حلقه هایی از زنجیرهی تولید و توزیع و مصرف میباشند، اما معمولاً مشاهده میشود که به انبار و نحوه نگهداری کالا و مواد در کارخانهها توجهی نمیشود ؛ در صورتی که وضعیت انبارهای یک کارخانه تأثیر قابل توجهی بر امور جاری آن دارد.
با توجه به نقش عظیم صنایع در فعالیتهای اقتصادی هر کشور و اینکه حجم زیادی از سرمایه کارخانهها بصورت کالا در انبارها نگهداری میشود، ضرورت توجه به انبـار و مسائل مربوط به آن در صنایع روشن میگردد.
بمنظور درک اهمیت این موضوع ، میتوان به درصد موجودی انبار از کل دارائیها و ارزش ویژه در صنایع مختلف اشاره نمود.
در هر کارخانه انبارها و قفسه انبار مختلفی وجود دارد که عبارتند از:
انبار مواد اولیه – انبار محصول – انبار ابزار – انبار قالب – انبار قطعات یدکی دستگاهها و ماشین آلات – انبار آهن آلات و پروفیلها – انبار ضایعات – انبار ملزومات و لوازم مصرفی پرسنل لذا استفاده از شیوههای صحیح انبارداری و نصب سیستم قفسه بندی مناسب، موجب کاهش نرخ تمام شده محصول میشود.
سیستم های قفسه بندی وسیله ای شناخته شده و مهم در انبار هستند و در حال حاضر کمتر انباری وجود دارد که از قفسه ها در انواع مختلف و طرحهای گوناگون استفاده نکند.
استفاده از سیستم های قفسه بندی باعث تسهیل انجام فعالیتهای انبار و افزایش بهرهبرداری از فضای آن میباشد، بخصوص زمانی که تنوع اقلام زیاد باشد. در ضمن استفاده از سیستم قفسه بندی ، ضایعات وارده به اقلام کالا را کاهش میدهد.
علت استفاده از قفسه بندی بطور خلاصه عبارتند از:
1. استفاده بیشتر از فضای موجود در انبار
2. بالا بودن تنوع و گوناگونی کالاها در انبار
3. محدودیت در قراردادن کالا بر روی یکدیگر
4. دسترسی سریع به اقلام مختلف در قفسه انبار
5. افزایش ثبات و نظم بیشتر و سیستم کدگذاری کالا در انبار
بطور کلی سیستمهای قفسه بندی به چهار نوع تقسیم میشود :
·1 قفسه بندی سبک معمولی (بارگذاری توسط نیروی انسانی)
·2 قفسه بندی نیمه سنگین (بارگذاری توسط نیروی انسانی)
·3 قفسه بندی سنگین (بارگذاری توسط لیفتراک)
·4 قفسه بندی فوق سنگین (بارگذاری توسط لیفتراک)