بازی با نور به اشکال مختلف می تواند در نمای ظاهری فضا تاثیرگذار باشد. حقه های بعدی مختلف که تنها با ایجاد تغییرات در نورپردازی یک فضا ممکن است می توانند ابعاد آنرا نیز کوچک تر یا بزرگتر از آنچه هست نشان دهند. در اینجا به بعضی از این حقه های بصری در معماری داخلی اشاره می کنیم:
برای بلندتر جلوه دادن ارتفاع یک اتاق از چراغ های پایه دار که روی زمین قرار می گیرند یا چراغ های دیواری که نور را به سقف می تابانند استفاده کنید. روشن کردن سقف آن را بلندتراز آنچه هست نشان می دهد.
برای کوتاه تر جلوه دادنارتفاع اتاق و صمیمانه تر کردن آن نور را از سقف دور نگاهدارید و برای روشن کردنفضا از چراغ های دیواری که نور رابه پایین می تابانند و آباژورهایی با کلاه های سر بستهاستفاده کنید. همچنین جلب توجه بیننده به تابلوها و عناصردکوراتیوی که در ارتفاع کم روی دیوارها نصب شده باشند میتواند تاثیر بسزایی در کوتاه تر نمایاندن ارتفاع اتاقداشته باشد. چیدن مجموعه هایی از وسایل تزئینی روی سطوحپایین یا بر روی زمین و روشن کردن آنها با نوری متمرکز ازبالا هم همین اثر را دارد.
به منظور وسیع تر نشان دادنفضایی باریک و بلند کانون توجه را دیوار انتهایی فضا قراردهید. برای این کار مثلا پنجره ای که روی این دیوار است راچشمگیر سازید یا با قرار دادن یک اثر هنری بر روی آن وروشن کردن آن با یک نور نقطه ای متمرکز چشم را به آن جلبکنید. در مقابل سایر دیوارهای اتاق را با نور کمتر ویکدستی روشن سازید.
اگر می خواهید یک فضا بزرگتر به نظربرسد دو دیوار روبه رو به هم را با تاباندن نور کاملا روشنکنید به این ترتیب فاصله آنها بیشتر به نظر می رسد. همچنیندر صورت امکان از آینه در فضای اتاق استفاده کنید تا باترکیب انعکاس فضا در آینه و نحوه نورپردازی چرخش نور درفضا بهبود یافته و در نتیجه اتاق بزرگتر به نظر برسد. ازچراغ هایی که بر روی بازوهای قابل تنظیم نصب می شونداستفاده کنید و آنها را به آینه بتابانید.
برای کنترلنور در اتاق های بسیار روشن و آفتابی از سطوح مات به منظورجذب نور و پیشگیری از انعکاس ناخواسته آن بهره بگیرید. بهخاطر داشته باشید سطوح صیقلی مثل شیشه، فلز، کاشی و رنگهای روغنی نور را منعکس می کنند و در نتیجه بر شدت نور فضامی افزایند و ارتفاع را بلندتر جلوه می دهند. در مقابلسطوح مات و بافت دار بیشتر نور را جذب می کنند. همچنینهرچه سطوح تیره تر باشند مقدار بیشتری از نور را جذب میکنند.
برای اینکه فضایی را گرم و صمیمی جلوه دهید ازچراغ های رومیزی متعدد استفاده کنید. توجه داشته باشید ازکلاهک هایی با رنگ های گرم برای این چراغ ها بهره بگیریدتا فضا را با نوری گرم و جذاب روشن کنند به عنوان مثال بهجای کلاهک سفید از کلاهک های عاجی یا نباتی استفادهکنید.
پرده ای که به پنجره یک اتاق نصب می کنید تاثیرزیادی بر نما و حالت حکمفرما به آن خواهد داشت. زیرا پردهها می توانند میزان نور طبیعی که به یک اتاق وارد می شودرا کنترل کنند و همچنین پرده های شفاف همچون فیلتری نور رامتاثر از رنگ خود عبور می دهند. بنابراین انتخاب پرده بایدبا توجه و دقت در این قابلیت ها صورت بگیرد.
چنان چه ازمنابع نور متعدد در یک اتاق استفاده می کنید، اما از نورکلی اتاق راضی نیستید قدرت لامپ بعضی از آنها را تغییردهید یا با تغییر دادن حباب چراغ ها که زیادی شفاف یا کدرباشند یا به رنگ مورد پسند شما نباشند و همچنین کلاهکآباژورها، رنگ و میزان نور کلی اتاق را برای خود دلپذیرکنید.
برای رنگین کردن یک فضا با نور می توانید حالتهای مختلفی به آن ببخشید. یکی از دیوارهای سفید را با نوریکه از —– رنگی دلخواهتان عبور می کند روشن کنید. پیش ازانتخاب —– تاثیر آن و روانشناسی رنگ ها را مطالعه کنید. نوری که از یک —– زرد عبور می کند احساس بشاشیت وشادابی را ایجاد می کند. نور آبی تاثیری آرام بخش دارد کهاعصاب را آرامش می دهد و احساس تمایل به خواب را در شمازنده می کند. نور قرمز محرک و پرانرژی است و فعالیت و تحرکرا تشویق می کند. سبز شادابی و طراوت به فضا می بخشد و مارا به یاد طبیعت و زمین می اندازد. نور بنفش رنگ اما میتواند هم آرامش بخش و هم مهیج باشد، بسته به اینکه بیشتربه رنگ قرمز متمایل باشد یا به آبی تمایل داشته باشد
شدت روشنایی:
در معماری داخلی برای هر ناحیه تامین روشنایی خاص باید میزان منابعی از شدت روشنایی ایجاد شود.
شدت روشنایی در سراسر ناحیه ای که تامین روشنایی آن مدنظر است باید به طور معقولی یکنواخت باشد. این بدان معنی است که سر تا سر اتاق باید به میزان مناسبی روشن شود. این امر به منظور اجتناب از ایجاد نواحی تاریک با وسعت زیاد است که ممکن است در حالتی که شخص بایستی از ناحیه تامین روشنایی مربوط به خود به اطراف نگاه کند بر تطابق چشم اثر بگذارد.شدت روشنایی باید با استانداردهای مربوطه انتخاب شود.
سطوح مجاور:
از تفاوت زیاد در شدت روشنایی سطوح مجاور باید اجتناب شود. تفاوت بین شدت روشنایی سطوح مجاور نباید از نسبت ده به یک تجاوز کند. از این رو درخشندگی اطراف ناحیه تامین روشنایی باید کمتر از درخشندگی خود ناحیه تامین روشنایی باشد؛ در غیر این صورت، قابلیت دید در این ناحیه، مختل می شود.
همچنین ممکن است باعث خستگی چشم شود، زیرا در این حال باید خود را دو برابر با شرایط جدید تطبیق دهد. (مثل هر بار که چشم از صفحه تلویزیون به اطراف منحرف می شود و دوباره به صفحه بر می گردد). در صورت تداوم این کار، چشم خسته شده و منجر به ناراحتی هایی از قبیل سردرد، خستگی مفرد و غیره می شود.